Een vast dagritme is essentieel voor de jonge vluchtelingen in Eemnes.
EEMNES - Sinds januari 2024 wonen er jonge vluchtelingen in Eemnes. Dat gaat goed, zo berichtte NH Gooi eerder, maar er komt ook veel bij kijken. We geven en inkijkje in hun dagelijks leven, "vanaf de dag van aankomst tot het moment dat de jongere het centrum weer verlaat".
Voor een jongere op het oude campingterrein van Goyergracht Zuid begint de dag rustig. COA-collega's kloppen bij elk huisje aan om diegene wakker te maken. "Sommige jongeren zijn al druk bezig zich voor te bereiden, terwijl anderen het wat lastiger vinden om uit bed te komen", schrijft de gemeente in haar nieuwsbrief.
Vervolgens ontbijt de jonge vluchteling, tussen de 15 en 18 jaar oud, in de gezamenlijke woonruimte. Daarna vertrekken de meesten op de fiets of met het openbaar vervoer naar school of taallessen. Daar leren ze niet alleen de taal, maar maken ze ook kennis met het Nederlandse schoolsysteem en leeftijdsgenoten uit de regio.
"Een dagritme brengt structuur."
Belangrijk, maar soms moeten daar toch uitzonderingen voor worden gemaakt. "Een paar jongeren gaat vandaag niet naar school, bijvoorbeeld omdat ze ziek zijn, verhuizen naar een nieuwe locatie of afspraken hebben met artsen, advocaten of de IND."
De jongeren wordt vanaf het begin allemaal "dringend geadviseerd" om een vast dagritme aan te houden. "Een dagritme brengt structuur in hun leven: op tijd opstaan, op tijd ontbijten, naar school, huiswerk maken, vrijetijdsbesteding, op tijd eten, was doen, kamer opruimen..." Bovendien zijn er huisregels. Zo mag je niet roken en geen alcohol of drugs gebruiken in de opvang. Ook is er een avondklok.
Eerst veiligheid, rust en welzijn
Gezondheid, opvang en basisveiligheid is in de eerste zes weken na aankomst het belangrijkst. Jongeren moeten volgens de gemeente eerst tot rust komen en zich veilig voelen.
"De meest basale behoeften, zoals een goede dag- en nacht ritme en regelmatig kunnen eten en drinken, zijn een tijdlang niet vanzelfsprekend geweest. De jongeren moeten wennen aan het feit dat ze niet langer dagelijks bedreigd worden door oorlog en geweld, of niet meer in een uitbuitingssituatie verkeren. Ze hoeven dus niet meer continu op hun hoede te zijn!"
"Ze hoeven niet meer op hun hoede te zijn."
Ook het wennen aan een ander land, een andere cultuur en een ander klimaat vraagt veel aandacht. Bij aankomst krijgt elke jongere daarom een mentor en een voogd toegewezen. De mentor is er voor de praktische en emotionele ondersteuning en stelt begeleidingsdoelen op. "Mentoren kijken bijvoorbeeld of jongeren goed voor zichzelf kunnen zorgen, hoe zij met kritiek omgaan, hoe ze zich gedragen in een groep en hoe zelfstandig ze zijn."
De voogd meldt hem of haar direct aan bij de Internationale Schakel Klas (ISK). Een paar weken later kan de jongere naar school. Ook vindt er een algehele gezondheidsscreening plaats, wordt er gekeken naar vaccinaties en ondergaan jongeren uit risicogebieden een tuberculose onderzoek.
'Je mag er zijn'
Na de lessen is er ruimte voor sport en creatieve activiteiten. Een potje voetbal op het veld, schilderen of muziek maken: het zijn momenten waarop de jongeren kunnen ontspannen en zich even geen zorgen hoeven maken. Vrijwilligers en buurtbewoners helpen regelmatig mee en organiseren activiteiten om de jongeren wegwijs te maken in hun nieuwe omgeving. "Zo voetballen een aantal jongeren bij diverse clubs in omgeving Eemnes." Ook worden er bingo-avonden georganiseerd.
Wethouder Mirjam Havinga is trots op de manier waarop de inwoners van Eemnes zich hebben opgesteld. "Het is mooi om te zien hoeveel vrijwilligers zich inzetten om de jongeren te ondersteunen en begeleiden. Dat geeft het gevoel dat je gezien wordt, er mag zijn en welkom bent."
"Thuisgevoel zit in de kleine dingen."
's Avonds wordt er samen gegeten en is er tijd voor huiswerk of gewoon even ontspannen met een film of spelletjes. In de zomer wordt er graag nog even gebruik gemaakt van de buitenterassen. De structuur van deze dagen biedt houvast en helpt de jongeren bij het opbouwen van een toekomst in Nederland, terwijl ze langzaam wennen aan hun nieuwe thuis in Eemnes.
Dat thuisgevoel zit 'm volgens wethouder Havinga in de kleine dingen: "Zo gaf een inwoner een jongere een lift achterop de fiets en vroeg: 'Hoe gaat het hier nu met je?' Of buren die langslopen om even een praatje te maken. [Binnenkort is er een Open Burendag, red.] Soms gaat het antwoorden nog met handen en voeten, maar dit soort momenten maken echt het verschil."
Vol goede moed door of liever blijven
En soms is het dan alweer tijd om te gaan. Het COA ontvangt een bericht dat een jongere kan uitstromen naar een volgende instantie. "Dan worden de laatste puntjes op de 'i' gezet."
"In samenspraak met de voogd wordt de jongere geïnformeerd. Begeleidingsplannen worden geactualiseerd. Samen zoeken we nog via Google het adres op waar de jongere naartoe verhuist. En op de dag van vertrek checken we of de kamer goed is achter gelaten en nemen we afscheid van elkaar.
"De ene is dolblij, de andere vindt het erg spannend."
Achtergeblevenen geven de avond van tevoren ook nog wel eens een afscheidsfeestje voor de vertrekkende jongere. "De ene jongere is dolblij dat hij eindelijk mag verhuizen en gaat met volle moed naar zijn volgende tijdelijke woonplek. Daarentegen vindt de andere jongere het erg spannend en wil het liefst niet vertrekken."
Soms belt een jongere nog na met mentoren en andere jongeren. "In de meeste gevallen slagen de jongeren erin om goed te landen op de nieuwe woonplek. En een enkeling verrast ons nog met een bezoek aan de locatie."
