ePrivacy and GPDR Cookie Consent by Cookie Consent We zoeken de grenzen op; waar liggen ze in het Gooi? En hoe zit het met de Vechtstreek? | NH Gooi

We zoeken de grenzen op; waar liggen ze in het Gooi? En hoe zit het met de Vechtstreek?

  • Zaterdag 05 augustus 2023 om 12:00
  • Pieter Witte

Er kan behoorlijk wat verwarring ontstaan in het Gooi. En in de Vechtstreek. We zijn de grenzen gaan opzoeken, want wonen we in het Gooi of wonen we in de Gooi en Vechtstreek? En tot welke provincie behoort dan die streek en waar liggen de grenzen? NH Gooi zocht het uit.

Erik Bootsman

Als je in Eemnes woont, ben je dan inwoner van het Gooi? Officieel niet, maar officieus wel. Woon je in Laren in het Gooi of in de Gooi en Vechtstreek? Het antwoord is: allebei.

Topje of zak

Het Gooi is het topje van de Utrechtse Heuvelrug en ligt dan ook boven NAP. Of zoals erfgooier Frans Ruijter zegt: "als een zak hangen we in Utrecht". De Vechtstreek daarentegen ligt net op of net onder NAP ligt. Het topje van het Gooi is dan weer de Tafelberg die ruim 36 meter boven de zeespiegel uittorent.

Eerst een klein lesje geschiedenis. De grens tussen de provincies Utrecht en Noord Holland, en dus tussen de gebieden ‘Gooi en Eem’, loopt voor een groot deel langs de Gooyergracht en de Goyergracht Noord. Toen de grens in 1351 werd vastgesteld, werd de gracht als grensmarkering gegraven. De grens werd bepaald door een rechte streep op de kaart naar de Dom in Utrecht te trekken. In die tijd is ook de eerste 'Leeuwenpaal' neergezet, toen nog van hout, de grenspaal tussen Utrecht en Noord Holland. 

Uiteindelijk werd in 1719 de grens door 23 stenen grenspalen aangegeven met het Utrechtse provinciewapen op de ene en het wapen van het graafschap Holland op de andere kant. Heel wat jaren later, in 1925, zijn acht van deze palen vervangen door nieuwe. De oude bleken verdwenen te zijn.

Gooi of geen Gooi?

Maar welke plaatsen behoren dan tot het Gooi? Strikt genomen heb je het dan over Laren, Blaricum, Bussum, Hilversum, Huizen, Muiden en Muiderberg, Weesp (hoewel daar over gedebatteerd wordt), Naarden en Gemeente Wijdemeren. Deze laatste bestaat dan weer uit de plaatsen Ankeveen, Kortenhoef, Loosdrecht, Nederhorst den Berg en `s Graveland.

Volgt u het nog? Want Loosdrecht behoorde eerst nog tot de provincie Utrecht maar is met het opgaan in de gemeente Wijdemeren overgegaan naar de provincie Noord-Holland.

En Eemnes kwam helemaal niet voor in het rijtje maar mag wel degelijk tot het Gooi gerekend worden. Het dorp ligt tegenwoordig in de provincie Utrecht maar richt zich, bijvoorbeeld in de BEL Combinatie, nog steeds op het Gooi. Overigens zijn alle plaatsen in de regio te herkennen aan hun eigen wapen en vlag.

Vecht en de streek

De Vechtstreek is een veel uitgebreider gebied dan het Gooi. Het omvat ook een deel van de gemeente Amsterdam en van de provincie Utrecht: Driemond, Abcoude, Baambrugge, Breukelen, Loenen, Nieuwersluis, Nigtevecht, Vreeland, Maarssen en Utrecht.

De Vecht is van oorsprong een veenrivier en begint bij de Weerdsluis in Utrecht. Uiteindelijk stroomt het water van de rivier tot aan Muiden en belandt in het IJmeer.

Het hele gebied is dus door vervening ontstaan en ligt op en net onder de zeespiegel. De Naardermeer is weliswaar van oorsprong een natuurlijk veenmeer maar de rest van de plassen bij Ankeveen en Loosdrecht zijn met mensenhanden uitgegraven voor turf. Eerst stroomde nog Rijnwater maar nu het water van de kanalen van Utrecht door de Vecht.

De Leeuwenpaal Blaricum
De Leeuwenpaal Blaricum|Oneindig Noord Holland