ePrivacy and GPDR Cookie Consent by Cookie Consent Onrust onder kwetsbare Oekraïense vluchtelingen door verhuizing: “Strijden om ze in Huizen te houden” | NH Gooi

Onrust onder kwetsbare Oekraïense vluchtelingen door verhuizing: “Strijden om ze in Huizen te houden”

  • Donderdag 09 maart 2023 om 13:00 | bijgewerkt: om 16:54 uur
  • Ingmar Meijer

Er leeft grote onrust onder de groep zeer kwetsbare Oekraïense vluchtelingen op de Huizer Bovenmaatweg. Ze moeten over een paar maanden vertrekken van hun vertrouwde opvangplek en er is weinig uitzicht op een goed alternatief in de buurt. Daarom vrezen ze dat als gevolg van hun gedwongen vertrek de groep uit elkaar valt en het ze het sociale netwerk dat ze met pijn en moeite hebben opgebouwd kwijtraken. “Wij gaan voor ze vechten”, melden de vrijwilligers. 

Groep Oekraïense vluchtelingen in gebouw Bovenmaatweg in Huizen
Groep Oekraïense vluchtelingen in gebouw Bovenmaatweg in Huizen|Foto: Buurvrouw Tamara

Het grootste deel van deze groep van zo'n zestig vluchtelingen woont nu bijna een jaar in Huizen. Vorig jaar waren dit de eerste Oekraïners die vanaf maart terecht konden in de gemeentelijke opvang. Vooraf was al wel bekend dat het pand aan de Bovenmaatweg hun tijdelijke onderkomen zou zijn. Er liggen namelijk plannen om hier appartementen te bouwen voor ouderen. 

Huurcontract

Een paar weken geleden meldden de gemeente en woningcorporatie de Alliantie dat zij het huurcontract met een half jaar verlengd hebben, tot 1 oktober. Dat geeft Huizen meer tijd om voor deze groep Oekraïners een plek te vinden waar ze voor langere tijd kunnen blijven. 

Maar het is niet per se gezegd dat zij in Huizen kunnen blijven en het is ook onzeker of de hele groep bij elkaar kan blijven. Wel heeft de gemeente al aan de betrokken vrijwilligers laten weten er alles aan te doen om het zo goed mogelijk te gaan regelen voor deze groep. 

Meteen nadat dat nieuws de wereld in werd gestuurd, heeft buurvrouw Tamara de bewoners bijeengeroepen om de situatie te bespreken. Volgens de vrijwilligster van het eerste uur stemde de mededeling de Oekraïners verdrietig. Ze hebben Tamara en de paar anderen die naar hen omkijken op het hart gedrukt dat ze in Huizen willen blijven.

“Hun angst is dat ze verdeeld worden in zes, zeven groepen en dan ook nog ergens anders worden geplaatst, terwijl Huizen hun huis is geworden. Ze hebben ons gezegd: vecht en strijd voor ons. We willen hier blijven", aldus Tamara.

Leeuwin

Die boodschap is bij Tamara niet aan dovemansoren gericht. Als een leeuwin staat ze voor deze groep, waar zij haar hart aan verpand heeft. “We gaan strijden om ze in Huizen te houden”, zegt zij vol vuur.

De vrijwilligster maakt duidelijk dat hier om een bijzondere en vooral kwetsbare groep gaat; iets wat in Huizen vrij onbekend is. Veel bewoners zijn rolstoelgebonden. Er zitten bijvoorbeeld mensen tussen met een dwarslaesie, hersenverlamming of ernstige vormen van autisme. Dat vraagt allemaal veel zorg, soms zelfs specialistische. 

Tilliften

Daar komt bij dat de bewoners en hun mantelzorgers bepaalde voorzieningen nodig hebben, die lang niet overal aanwezig zijn. Denk daarbij aan tilliften en douchebrancards. Dat vraagt om ruim opgezette kamers en aangepaste badkamers.

"Met elkaar zorgen ze ervoor dat de zorg minder zwaar is. Zo weten ze met elkaar het hoofd boven water te houden"
Vrijwilligster van het eerste uur buurvrouw Tamara

Hulp is er van een aantal medewerkers en een handjevol vrijwilligers. Maar het is niet zoals in een regulier verpleeghuis dat er altijd voldoende bezetting is. De groep Oekraïners leunt en steunt voor een heel groot deel vooral op elkaar. Zij kijken naar elkaar om en helpen bijvoorbeeld de bewoners met een beperking die zonder familie zijn gekomen of ondersteunen als een andere mantelzorger moet werken.

Emoties

“Met elkaar zorgen ze ervoor dat de zorg minder zwaar is. Zo weten ze met elkaar het hoofd boven water te houden”, legt buurvrouw Tamara uit. “Ze hebben elkaar nodig ook qua emoties. Dat mag je niet opbreken, vind ik”, vult Marcel Vreedeveld, eveneens vrijwilliger en PvdA-raadslid, de buurvrouw aan. 

Zelf had de groep verwacht voor afgelopen kerst weer thuis te zijn, maar nu de oorlog in hun moederland langer duurt, is Huizen hun tweede huis geworden. Ze zijn inmiddels gesetteld. Ze kennen de weg naar de kerk, de winkels en de huisarts en de buurt is bekend terrein. Kinderen gaan naar school en een aantal mantelzorgers heeft werk gevonden. Daarnaast lopen eindelijk revalidatietrajecten, zijn specialistische zorgtrajecten in het ziekenhuis opgezet en zijn hulpmiddelen aangevraagd. Dat heeft allemaal de nodige tijd in beslag genomen. 

"Deze mensen zijn getraumatiseerd en psychisch al kwetsbaar. Dat geeft zoveel stress"
Vrijwilligster van het eerste uur buurvrouw Tamara

“Het heeft driekwart jaar geduurd voordat er bijvoorbeeld plek was bij een fysiotherapeut. Een aantal heeft fysiotherapie gewoon nodig. We zagen kinderen fysiek echt achteruitgaan. Stel dat ze straks buiten Huizen komen, dan moet dit allemaal weer opnieuw worden geregeld. Wij vrezen dat dit dan weer heel veel tijd gaat kosten”, zo geeft buurvrouw Tamara aan. 

Zorgen en onzekerheid

En bij dit alles komt natuurlijk ook nog het plots moeten vluchten uit eigen land. Huis en haard achter hebben moeten laten en in veel gevallen ook hun vader of man. Tijdens de vlucht moeten vertrouwen op vreemden. Een periode vol zorgen en onzekerheid. Ook nu nog, want hoe gaat het met hun achtergebleven geliefden en is hun huis er nog? “Deze mensen zijn getraumatiseerd. Dat geeft zoveel stress. Deze bewoners zijn psychisch al kwetsbaar door de aard van hun beperking of een moeilijk verleden”, stelt Tamara.

De boodschap aan de gemeente is glashelder: behoud deze groep in zijn geheel in Huizen. Dat betekent continuïteit van de zorg, wat al met al een zorg minder is voor de groep. Daar komt nog bij dat het sociale netwerk aan vrijwilligers waarmee een vertrouwensband is opgebouwd, betrokken kan blijven om de Oekraïners te ondersteunen. 

Huizen: "Proberen groep als geheel te herhuisvesten"

"Bij het maken van afspraken van de gemeente met de Alliantie en Sherpa was duidelijk dat dat het om een tijdelijke locatie gaat. Het complex wordt verbouwd en toekomstbestendig gemaakt voor nieuwe bewoners (cliënten van Sherpa) die al lang op een wachtlijst staan voor herhuisvesting.  Hun huidige woonplek is in toenemende mate niet (meer) passend voor hun zorgbehoeften.

De gemeente is blij met de betrokkenheid van de omwonenden en de samenwerking met de betrokken partijen. Wij proberen om met de samenwerkende partijen deze groep als geheel te herhuisvesten, maar tot op heden is nog niet duidelijk of dit haalbaar is. Er wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de samenstelling van de groep en de daarbij behorende behoeften. Denk aan sociaal, onderwijs, zorg en welzijn. De groep als geheel is het uitgangspunt, maar als dat niet lukt wordt, uiteraard in overleg met de mensen zelf, mogelijk in kleinere groepen geplaatst. Er worden bijzondere eisen aan de huisvesting gesteld vanwege toegankelijkheid en de zorgbehoeften van een deel van de bewoners. Dergelijke huisvesting is schaars in Huizen", is de reactie van de gemeente.

Dyma, een van de Oekraïners die nu woont in de opvang aan de Bovenmaatweg in Huizen
Dyma|Foto: Buurvrouw Tamara