WEESP - De 28-jarige Chiel Pronk uit Weesp kan geen kant op met zijn 95 melkgeiten. Door een uitgestelde kavelruil in 2017 zitten hij en zijn dieren nu al bijna drie jaar vast in een tijdelijke stal aan de Keverdijk, waar Chiel voor slechts een aantal weken zou verblijven. Volgens de gemeente Weesp mogen daar helemaal geen geiten gehouden worden en moeten ze weg. Ondertussen is er een landelijke geitenstop van kracht en kan Chiel nergens meer heen: "Ik kan geen kant meer op", vertelt hij aan NH Nieuws.
Voordat Chiel terugkeert naar Weesp, dichterbij zijn wortels en ouders, runt hij een grootschalige geitenhouderij in Zeewolde met 600 melkgeiten. "Na mijn opleiding aan de landbouwschool kreeg ik daar de kans om een bedrijf op te starten", vertelt Chiel aan de keukentafel van vader en moeder Pronk, die al jaren een melkveebedrijf in Naarden bestieren.
Kavelruil
Drie jaar geleden initieert de provincie Noord-Holland een kavelruil, waarbij Chiel een kleine boerderij in Weesp kan krijgen. Bij een kavelruil ruilen minimaal drie partijen vrijwillig hun land of onroerende zaken. De boerderij die Chiel op het oog heeft is op dat moment nog in bezit van het Rijk, die het heeft gekocht voor de verbreding van de A1.
"Natuurmonumenten wilde land hebben van een boer uit Muiderberg om de natuur meer ruimte te geven. De provincie benadert namens Natuurmonumenten die boer: 'wij willen je land hebben, wat wil jij?' vragen ze dan", vertelt Chiels vader. De boer uit Muiderberg wil een stuk land van de vader van Chiel hebben. In ruil daarvoor wil vader Pronk voor zijn zoon Chiel een boerderij hebben, die Rijkswaterstaat destijds heeft uitgekocht voor de verbreding van de A1. Alle partijen gaan akkoord.
Mooi plan
"Het was een mooi plan: een win-win situatie voor iedereen. Natuur en boer worden er beter van", aldus de vader van Chiel. Chiel zou op de nieuwe boerderij van 600 geiten teruggaan naar 95 dieren en de gemiste inkomsten zou hij gaan compenseren met educatie op de boerderij en sociale projecten voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. "Een kleinschalige stadsboerderij, dat wilde ik altijd al", vertelt Chiel.
Alles lijkt in kannen en kruiken. Chiel en zijn geiten worden door de provincie tijdelijk ondergebracht in een stal aan de Keverdijk in Weesp. "Daar zou ik een week of drie vier zitten, voor ik naar de nieuwe locatie kon", vertelt hij. Maar de kavelruil komt niet van de grond. De termijn wordt keer op keer verlengd en ondertussen zit Chiel al bijna drie jaar op deze 'tijdelijke' locatie.
Tekst gaat verder onder het kaartje.
Geitenstop
Tot overmaat van ramp voor Chiel wordt er in december 2018 een geitenstop ingesteld door de provincie Noord-Holland. Vanaf dat moment is het niet langer toegestaan om nog te beginnen met het houden van geiten omdat het gezondheidsrisico's voor omwonenden op zou leveren. Boeren die al geiten hnadden, mogen ze wel houden. Omdat Chiel nog niet in zijn nieuwe boerderij zit en er op die locatie ook geen vergunning is gevestigd voor het houden van geiten voelt hij zich gemangeld door de provincie en gemeente. "Halverwege de wedstrijd heeft de provincie de spelregels veranderd. Dan wordt het lastig voetballen."
Wat het voor Chiel extra vervelend maakt, is dat er ten tijde van de kavelruil in 2017 nog helemaal geen sprake was van een geitenstop en nota bene de provincie hem heeft geholpen met het tijdelijk huisvesten van zijn bedrijf op de Keverdijk. "Drie kamertjes verderop in het provinciehuis heeft een andere ambtenaar een geitenstop ontworpen. Daardoor val ik nu tussen wal en schip", aldus Chiel.
Martine Hartog laat namens de provincie Noord-Holland schriftelijk weten aan NH Nieuws: "De geitenstop is ingevoerd vanuit voorzorg voor de volksgezondheid, omdat omwonenden binnen een straal van twee kilometer van een geitenhouderij mogelijk meer kans hebben op een longontsteking. De geitenstop geldt voor alle agrarische ondernemers in Noord-Holland. Wij kunnen daarin geen uitzondering maken voor Chiel, omdat we niet kunnen aantonen dat die uitzondering géén risico’s oplevert voor de volksgezondheid."
"Het voelt alsof er van twee kanten een mes in mijn rug wordt gestoken"
De strop trekt zich steeds strakker rond Chiels nek. Voor zijn eerste bedrijf is hij destijds een financiering aangegaan bij de bank voor een bedrijf met 600 melkgeiten. Die kosten moet hij nu met 95 geiten zien op te hoesten, die hij wettelijk gezien niet eens mag houden op zowel de Keverdijk en zijn nieuwe boerderij.
Zijn plannen voor het opzetten van een sociale stadsboerderij met educatieprogramma's komt op de huidige locatie niet van de grond. "Als de gemeente mij eruit zet, gaan die geiten naar de slager. Dan ben ik failliet en zit ik de rest van mijn leven met een restschuld. Dat terwijl ik alleen maar mijn best heb gedaan voor natuurrealisatie en het algemeen belang."
Reactie provincie Noord-Holland
"Een vrijwillige kavelruil is een langdurig proces, waarin omstandigheden kunnen veranderen. In dit geval heeft het bijna drie jaar geduurd omdat het lang onduidelijk is gebleven of de locatie van Chiel's nieuwe boerderij in Weesp ingebracht kon worden in de kavelruil", aldus de provincie.
In september 2019 is Chiel door de provincie geïnformeerd dat zijn geitenhouderij niet paste in het bestemmingsplan van de gemeente Weesp. "Wij hebben hem in de tussentijd de tijd gegeven om een oplossing te vinden voor zijn situatie, tot het moment dat de handhavingsprocedure van de gemeente Weesp werd aangekondigd. De bruikleenovereenkomst op de Keverdijk is nu opgezegd vanwege de handhavingsprocedure", aldus Martine Hartog.
"Een ondernemer is altijd zélf verantwoordelijk om een vergunning aan te vragen"
De gemeente Weesp is niet blij met de geitenhouderij. Ze zijn kwaad over het feit dat de provincie Noord-Holland hen destijds niet heeft ingelicht over de tijdelijke vestiging van de geitenhouderij. Volgens de gemeente mogen er op die locatie geen geiten gehouden worden, omdat daar geen vergunning voor is afgegeven. De provincie wijst naar Chiel. "De verwachting was dat Chiel binnen afzienbare tijd kon verhuizen. Een ondernemer is altijd zélf verantwoordelijk om een vergunning aan te vragen voor zijn activiteit, ook als die activiteit tijdelijk is", aldus de provincie.
Goed overleg
"Op dit moment is de gemeente in goed overleg met alle betrokken partijen. Chiel en zijn geiten zijn niet weggestuurd van de Keverdijk 14A op de deadline van 1 december. Het moet blijken wat wij als gemeente nu kunnen betekenen", laat Karin Seuren van de gemeente Weesp aan NH Nieuws weten. Meer wil zij op dit moment niet over de zaak kwijt. Ook de provincie laat niets los over nu te nemen vervolgstappen.
"Het voelt alsof er van twee kanten een mes in mijn rug wordt gestoken. De gemeente volgt nu gewoon de regels van de provincie dus heb ik pech gehad", aldus Chiel. Hij is in beroep gegaan tegen het besluit van de gemeente dat hij en zijn geiten moeten vertrekken van de Keverdijk.
