Mondriaan woonde en werkte ooit in Blaricum, zijn werkplek is bewaard gebleven

Aan de Schapendrift in Blaricum zit een publiek geheim: De Kolonie. Een weelderige plek met drie historische ateliers, met als belangrijkste die van Piet Mondriaan. Op loopafstand zitten de andere twee ateliers die de Dooyewaard Stichting beheert.

Kunstenaars in de kelder

"Dooyewaard waren twee broers en kunstenaars die na hun overlijden een fors kapitaal aan een stichting nalieten, om jonge kunstenaars op weg te helpen", legt voorzitter van de stichting Maarten Rutgers uit. Dat doel is nog steeds hetzelfde. Om dat voor elkaar te krijgen en 'verleden, heden en toekomst samen te brengen', heeft de stichting de historische ateliers aangekocht en naar het terrein gehaald.

Daar zijn ze opgeknapt en bovenop een grote kelder gezet, die eerst was uitgegraven. Dikke glazen plafonddelen zorgen voor enorm veel lichtval in de ondergrondse werkplekken. En daarmee hebben de huidige kunstenaars die er werken het beter getroffen dan Mondriaan zelf, die klaagde over hoe donker zijn atelier was.

Tranen van geluk

En toch is zijn donkere werkplek bovenop de met licht gevulde kelder een wereldattractie: de internationale kunststroming De Stijl is op deze plek in Blaricum ontstaan. Rutgers vertelt dat de directeur van een belangrijk Zwitsers museum in tranen uitbarstte bij het zien van Mondriaans donkere huisje: "Hier is alles begonnen", riep hij emotioneel.

Maar er is meer dan alleen Mondriaan: het Dooyewaard Stipendium. Bij deze door de stichting in het leven geroepen prijs moet een kunstenaar voor een strenge jury vertellen over het gemaakte werk. Daarbij is ook van belang dat de kunstenaar enige toekomstvisie heeft.

Tekst loopt door onder de foto.

De 26-jarige Sam Werkhoven heeft dat volgens de stichting. Hij heeft indruk gemaakt met zijn verstilde werken en mag, naast het ontvangen van een geldprijs, een jaar lang gratis wonen en werken in het Blaricumse atelier.

Inspireren 'zoals vroeger'

Hij is nog niet zo lang geleden afgestudeerd aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht (HKU). "Dooyewaard is een begrip op de HKU", zegt de kunstenaar over het feit dat meerderen deze prijs wel hadden willen winnen. Het geeft hem de kans zich te ontwikkelen en even een jaar lang zich alleen op zijn kunst te richten.

Dat de ateliers allemaal dicht bij elkaar liggen, is met een reden. "We willen graag dat er dynamiek onder de kunstenaars ontstaat", legt Rutgers uit. Een beetje zoals in de tijd dat Laren en Blaricum nog echt kunstenaarsdorpen waren en men elkaar inspireerde. Of er op termijn nog een zesde atelier bijkomt, is nu nog niet te zeggen. Voorlopig is het druk genoeg met de huidige vijf en de kunstenaars die er gebruik van maken.