De leesvaardigheid van Nederlandse kinderen daalt al jaren. Volgens de Gooise leraren Anita de Bruin en Daniël Beekmans speelt de leerkracht hierin een sleutelrol. In een online videoreeks op Youtube laten zij aan de hand van simpele tips zien hoe zij ieder kind aan het lezen krijgen.
De Bruin en Beekmans werken op de Annie M.G. Schmidtschool in Hilversum, waar ze in de zogenoemde Taalgroep les geven aan leerlingen met ernstige lees- en spellingsproblemen. Ondanks dat kinderen bij hen binnenkomen met grote taalachterstanden, krijgen ze al hun leerlingen aan het lezen, vertelt De Bruin trots.
Simpele aanpak
Dat krijgen de twee docenten voor elkaar door veel voor te lezen. "Als we in het begin van het jaar aan de klas vragen wie er op hun eigen school wordt voorgelezen, gaan er maar weinig vingers de lucht in", zegt De Bruin. Dat is kwalijk, omdat voorlezen uiteindelijk het leesplezier van een kind vergroot. "Kinderen vinden het lastig om de film in hun hoofd af te spelen tijdens het lezen. Als een leraar goed kan voor lezen, gaan kinderen het voor zich zien, waardoor het ook makkelijker gaat als ze zelf lezen."
Verder hameren De Bruin en Beekmans erop dat leerlingen goed begeleid moeten worden bij het uitzoeken van een boek. Om dat te kunnen doen, moet een leraar geïnformeerd zijn: "Kinderen op weg helpen met lezen kan alleen als je weet wat er in de bibliotheek staat en wat voor nieuwe boeken er verschijnen", zegt De Bruin. Volgens Beekmans steken leraren daar te weinig energie in: "Veel leraren laten kinderen binnen tien minuten een boek kiezen, zonder echt te kijken naar wat hen interesseert."
Onwetendheid
Kinderen wegwijs maken in de bibliotheek en vaker voorlezen: het klinkt als een vanzelfsprekende aanpak. Toch gaat het bij veel leraren onbewust mis, zegt De Bruin. "Als je met de hele klas hetzelfde boek gaat lezen, gebeurt het heel vaak dat de leraar om de beurt iemand een passage van de tekst laat lezen. Een enkeling zal dan meelezen, maar het gros niet. Daarom laten De Bruin en Beekmans hun leerlingen zo veel mogelijk zelf lezen.
Als een kind eindelijk een boek vindt dat hem of haar aanspreekt, gebeurt het vaak dat de leraar het afkeurt omdat het te moeilijk zou zijn, vertelt Beekmans. Leerlingen leggen ieder jaar een leestest af, waarbij ze hardop moeten lezen terwijl de stopwatch aanstaat. Op basis van de score die daar uitrolt, moeten ze een boek kiezen dat bij hun leesniveau past. Bij Beekmans en De Bruin op school pinnen ze kinderen niet vast aan die score: "Als een kind met plezier leest, waarom zou het dan uitmaken hoe lang ze daarover doen?"
Weinig affiniteit
Door hun tips in een videovorm te gieten, willen De Bruin en Beekmans de leerkracht bereiken die zelf weinig met lezen heeft: "Er is al veel geschreven over het onderwerp, maar de leraar die lezen niet leuk vindt, pakt ook geen ingewikkelde vakliteratuur op."
Het gebrek aan affiniteit met lezen bij leraren, herkent ook Janin Wensink, taaldocent aan de Pabo in Haarlem: "De bibliotheek Zuid-Kennemerland heeft voor ons een onderzoek uitgevoerd waaruit blijkt dat de affiniteit met lezen bij pabo-studenten niet groot is." Wensink vindt dat zorgelijk: "Je moet het leuk vinden om zelf af en toe een boek op te pakken, anders wordt het heel lastig om het te promoten aan je leerlingen. Dat hoeft helemaal geen zware literatuur te zijn; begin met kinderboeken."
Lees ook
-
Grote Gooische Voorleesshow van start: lezen leuk maken voor jongeren
Zondag 10 november om 14:00