ePrivacy and GPDR Cookie Consent by Cookie Consent De tolhuisjes van 't Gooi: van commerciële bestemming naar woonhuis | NH Gooi

De tolhuisjes van 't Gooi: van commerciële bestemming naar woonhuis

  • Zaterdag 11 november 2023 om 15:00 | bijgewerkt: om 15:15 uur
  • Pieter Witte

De meeste mensen kennen ze wel, omdat ze veelal op plekken staan waar veel verkeer is: op veertien kruispunten in 't Gooi vind je nog even zoveel tolhuisjes. Zoals de naam al aangeeft, werd er vroeger tol geheven, voor dieren, karren en koetsen. En later zelfs nog voor gemotoriseerd verkeer. Maar vandaag de dag zijn de meeste tolhuizen veranderd in woonhuizen.

Tolhuisje in `s-Graveland
Tolhuisje in `s-Graveland|Pieter Witte

Aan het einde van 's-Graveland, of aan het begin als je naar Kortenhoef gaat, staat aan het Noordereinde een tolhuis dat als zodanig niet herkenbaar is. Waar de meeste tolhuisjes op een splitsing staan, staat dit pandje aan een doorgaande weg aan het einde van het lintdorp.

Tussen auto en fiets

Ook dit tolhuis is, net zoals in Huizen, gelegen tussen de weg en het fietspad dat achter het huis loopt. Enig verschil is dat er nog een sloot ligt tussen de tuin en het fietspad. Dineke Reijn, de huidige bewoonster, vertelt dat er in vroeger dagen nog flink geschaatst is op het bevroren water achter de tuin. Koek-en-zopie werd dan vanuit de achtertuin geserveerd.

"Zelf ben ik bijna doof, dus mij maakt het niet zoveel uit"
Dineke Reijn

Dineke woont er alweer 22 jaar met haar man, die grafisch ontwerper en kunstenaar is. Diverse werken van zijn hand hangen door het hele huis. Tot een expositie is het helaas nog niet gekomen. Maar ook sculpturen van Dineke zelf staan en liggen her en der verspreid, aangezien zij ook kunstenares is.

De verdeling lijkt wel een beetje zo te zijn dat Dineke de beelden maakt en haar man schildert of grafische kunst maakt. Toch zijn er ook veel werken die ze heel bewust samen hebben gemaakt.

Geluidsdicht

Het tolhuis, waarvan er een tweede staat in Hilversum die nagenoeg gelijk is, hebben Dineke en haar man de afgelopen jaren goed aangepakt. Er zijn aanbouwen gemaakt zonder het oorspronkelijke karakter aan te tasten. Aan de voorkant ziet het huis er nog net zo uit als in 1890 toen het gebouwd werd. Het enige wat echt veranderd is, is de voordeur.

Deze lag direct aan de drukke straatkant en ze vonden het veiliger om aan de zijkant van het huis binnen te komen. De oude voordeur is nu flink geïsoleerd en er hangt een gordijn voor. "De hal was eerst een enorme klankkast", legt Dineke de constructie uit. Ze vertelt dat haar man eigenlijk nooit echt heeft kunnen wennen aan het geluid van het voorbijrijdende verkeer. "Zelf ben ik bijna doof, dus mij maakt het niet zoveel uit", lacht Dineke als ze haar gehoorapparaat indoet.

Tekst gaat door onder de foto

Een groener `s-Graveland
Een groener `s-Graveland|Pieter Witte

De kunstwerken van Dineke en haar man worden aangevuld door veel oude elementen die in het huis bewaard zijn gebleven. Op het dak liggen nog oude, handgemaakte dakpannen, waar soms de handafdruk nog in te zien is. En binnen hebben ze ervoor gekozen om de ingang van de oude bedstee te bewaren. Vanuit de huidige woonkamer, vroeger dus de slaapkamer, betrad je de bedstee, maar nu heb je een doorkijk naar de keuken. Het ademt allemaal een knusse sfeer.

A room with a view

Wat het wonen voor het kunstenaarskoppel hier vooral erg prettig maakt, is het weidse uitzicht achter het huis over de weilanden. Haar man zit en Dineke werkt regelmatig in de tuin. En hoewel er tegenwoordig wat minder wild te 'spotten' valt, zijn er toch nog regelmatig hazen en veel ooievaars in de groene velden te zien. En heel af en toe een ree.

Dineke zelf helpt de gemeente met het nog wat groener maken van de omgeving. Na een donatie vanuit een maatschappelijke organisatie van duizenden bloembollen is zij die eigenhandig in de buurt gaan planten. Naast haar eigen 'wilde tuin', groeien nu dus ook allerlei kruiden en bloemen, waarmee 's-Graveland een stukje bloemrijker is geworden.