Van wandelbuddies naar 'zussen': Iryna en Linda zijn in Huizen vrienden voor het leven geworden

"Linda is voor mij meer dan een vriendin. Ze zit heel dicht bij mijn hart", vertelt Iryna met een gezicht vol geluk. De Huizense bevestigt deze woorden meteen. "We zijn zeker vrienden voor het leven, hé! We delen en praten veel, ook over onze gevoelens", zegt ze hardop in het Nederlands terwijl ze oogcontact zoekt met haar vriendin, die tegenover haar zit in haar rolstoel, omdat ze met een fysieke beperking is geboren.

Kleuren en zingen

"Iryna is een uitdaging", vervolgt Linda. "Het is zo leuk om te zien dat iemand vrolijk kan worden uit het niets. Ze groeit tot een grande dame en doet ondanks haar verlamming aan haar handen en benen zoveel nu, zoals kleuren, zingen en ze maakt zelfs schilderijen. Dat vind ik zo knap."

Inmiddels zijn de twee dames dikke mik met elkaar. De Oekraïense en de Huizense hebben een bijzondere dynamiek. Het gaat tijdens het interview waar ook tolk en medebewoonster Nadia bijzit van plagerig en grappig naar troostend en soms wat streng, maar steeds is die diepe, onderlinge connectie voel- en zichtbaar. Zelf zegt Linda dat dit zo'n vriendschap is die amper in woorden te vatten is. 

Oekraïens woordenboek

Dat is bijna letterlijk, want qua taal gaat het alle kanten op. Linda zegt soms Nederlandse zinnen hardop en krijgt dan een reactie van Iryna. Ze knikt of er volgt een 'da'. Dan klinkt weer Oekraïens. "Zij gaat inmiddels naar Nederlandse les en ik heb een Oekraïens woordenboek", aldus Linda. 

Maar meestal is Google Translate Linda's beste vriend. Ze spreekt volzinnen in op haar telefoon en als ze niet vergeet op vertalen te drukken, dan volgt meteen een computerstem die haar woorden blijkbaar feilloos vertaald. Maar eigenlijk hebben zij weinig woorden nodig. Ze hebben aan één blik of gebaar meer dan genoeg. Dan weten ze feilloos wat de ander bedoelt. Vloeiend spreken ze de universele taal van vriendschap. 

En dat terwijl de twee elkaar nog geen vol jaar kennen. Iryna is vorig jaar nadat de oorlog in Oekraïne uitbrak alleen gevlucht uit het huis in Kiev. Haar moeder en zus zijn achtergebleven. Ze kwam terecht in de opvang aan de Bovenmaatweg, waar nu 61 Oekraïners met een beperking en hun mantelzorgers wonen. Een veilig onderkomen waar ze wel afhankelijk is van anderen, omdat ze alleen en niet zo mobiel is met haar rolstoel. Toen haar zus op een gegeven moment belde met de mededeling dat hun moeder was overleden, stortte haar wereld in.

Ver weg

Vrijwilligster Tamara zag dat Iryna heel erg in zichzelf keerde. Ze kon geen afscheid nemen van haar moeder. Ze was op ver weg; op een vreemde plek. Alleen en intens verdrietig. Dat was voor Tamara het moment om in de Facebookgroep van Oekraïense buren een oproep te doen voor een wandelmaatje. Linda las het verhaal en reageerde vrijwel meteen. 

Tijdens de kennismaking was het duidelijk dat het klikte tussen beide dames. Al zegt Linda in haar terugblik wel dat Iryna toen 'een hoopje mens' was. Ze had het heel zwaar. Beiden delen dan het recente verlies van een ouder. Dat schept direct een band, die sinds de zomer van vorig jaar alleen maar sterker en inniger is geworden. 

Open boek

Als Iryna terugdenkt aan die eerste keer met Linda in juni 2022 begint ze te glunderen. Hoewel de verlegen Oekraïense tijdens het hele interview haar hoofd naar beneden houdt, geeft ze alles weg met haar gezichtsexpressie. Wat dat betreft is ze een open boek. Op het moment dat ze beseft wat Linda voor haar betekent, schiet ze vol. Een innige knuffel volgt.

Iedere week gaat Linda met Iryna op pad. Naar de Zomerkade, een ijsje halen in de Oostermeent, een kop koffie drinken of naar het Huizer museum en ga zo maar verder. Overal neemt Linda Iryna in haar rolstoel mee. Ze praten, ze ondernemen en de Oekraïense moet af en toe ook fysiek aan de bak van haar wandelmaatje. Soms laat Linda haar over de bruggetjes lopen, zodat ze een beetje fitnesst. Een beetje uitdagen, is goed voor Iryna is het motto van de Huizense. 

Iryna zit duidelijk beter in haar vel. Hoewel het soms wat overredingskracht kost, is ze steeds meer betrokken bij groepsactiviteiten, zoals de Nederlandse les. De vriendschap doet haar goed. Daarbij komt dat Linda de wereld van de Oekraïense verbreed, door onder meer ook haar kinderen en vrienden erbij te betrekken. Zo was Iryna samen met enkele andere bewoners de avond voor kerst bij Linda thuis. 

Verlanglijstje

Wat heeft Iryna nog op haar verlanglijstje? Dat antwoord is simpel. Ze heeft geen speciale plekken waar ze perse naartoe wil. Maar ze zou heel graag samen met haar vriendin op pad willen. Linda die loopt en Iryna die zelfstandig mee kan in een elektrische rolstoel, zodat ze niet meer afhankelijk is. En dan gebeurt er altijd wel wat met 'gekke Linda'. Dat staat buiten kijf, zo laat ze weten met een grote grijns.