Bussumse monumentale wijk wil werk maken van verduurzaming: "Nu kan helemaal niets"

Het Spiegel, een wijk waar menigeen verdwaalt, kent 25 Rijksmonumenten en nog eens 80 gemeentelijke parels. Daar komt bij dat deze buurt met zo'n 2.700 woningen, waarvan de helft van voor 1945, valt onder het beschermd dorpsgezicht. In al deze gevallen van beschermde status houdt dat strenge regels in voor de huiseigenaar die aanpassingen willen doen aan de woning. Het plaatsen van zonnepanelen op het dak kan bijvoorbeeld niet.

Verhuizen

Maar ook het plaatsen van dubbel glas mag niet, zo meldt Van Waes, coördinator van werkgroep Spiegel Duurzaam. Tot nu leiden gesprekken tot niets, ook al is de noodzaak vanwege het klimaat of de toenemende energiearmoede groot. Deze argumenten vinden geen grond. Het monument moet behouden worden is het antwoord dat gegeven wordt. "Mensen krijgen zelfs te horen dat ze dan maar moeten verhuizen", meldt de Bussumer.

Hans Roelofsen, bekend van de Tindalvilla aan de Nieuwe 's-Gravelandseweg, bevestigt de lezing van Van Waes. Hij snapt dat de beperkingen ervoor zijn zodat er geen rotzooi wordt gemaakt van de woning en daarmee de buurt. Maar de regelgeving en in zijn optiek vooral de houding van de commissie ruimtelijke kwaliteikt beknotten de boel. 

Omdat de meeste vergunningaanvragen niet worden gehonoreerd, wil het nog wel eens over een andere boeg gaan. Van Waes zegt dat aanpassingen onvergund en zonder handhaving gebeuren. De controle is dan geheel weg. 

Het is belangrijk beweging te krijgen, zodat bewoners daadwerkelijk wat kunnen doen, terwijl zij binnen de lijntjes blijven van de beschermde status. Huizenbezitters snappen best dat er beperkingen gelden en zijn bijvoorbeeld best bereid zonnepanelen neer te leggen die dezelfde kleur hebben als het dak, zo geeft Van Waes aan. 

Soepeler

"We moeten er voor zorgen dat er wel dingen mogen", aldus de coördinator. Langzaam maar zeker lijkt er licht tussen de deur te komen. In april meldde Gooise Meren soepeler om te willen gaan met het plaatsen van zonnepanelen op monumentale woningen en erfgoed.

Overigens is deze Gooise Meren bij lange na niet de enige die met deze materie worstelt. Vorig jaar kwam de Hilversumse Siriusstraat met een ludieke actie. De bewoners stelden dat hun straat 'te mooi' is voor zonnepanelen doordat de gemeente niet meewerkt vanwege de restricties. Sterker nog; Hilversum loopt zelf tegen de beperkende regels. De gemeente wil het goede voorbeeld geven, maar mag geen zonnepanelen plaatsen op het Dudoks raadhuis.

Waterstofgas

"Het Spiegel is een mooie wijk voor de gemeente om te beginnen met de energietransitie", meent van Waes, zelf voormalig CDA-raadslid en oprichter van lokale energiecoöperatie Wattnu. Zo meent hij dat deze buurt op de langere termijn goed is aan te sluiten op waterstofgas. Dat zou een mooi voorbeeldproject kunnen zijn, iets waarmee ze in Naarden-Vesting al bezig zijn.

Op korte termijn toch wat te kunnen doen aan de energiekosten is isoleren het toverwoord en een ander energiegedrag, aldus Van Waes . Werkgroep Spiegel Duurzaam, een vrijwilligersclub die is voortgekomen uit de Vrienden van het Spiegel, wil de buurt daarbij helpen. Komende maandag trappen zij hiermee af. In de Spieghelkerk leggen energiecoaches uit op welke manier hun buren op korte termijn 50 procent minder energie kunnen gaan gebruiken.