Een van de laatste Nederlandse overlevenden van vernietigingskamp Auschwitz, Ernst Verduin, is overleden. Hij overleefde niet alleen Auschwitz, maar ook een 'dodenmars' die uiteindelijk naar het concentratiekamp Buchenwald leidde. Verduin werd 94 jaar.
Van onze mediapartner NOS.
Ernst Verduin groeide op in Bussum. In 1943 werd hij met zijn zus, vader en moeder opgepakt en naar kamp Vught gebracht. Later werd hij met andere Nederlandse Joden op transport naar Auschwitz gesteld. Een SS'er in Vught had al verteld wat hem daar te wachten stond: uitstappen, spullen inleveren en meteen door naar de gaskamer. Tenzij je oud genoeg was om te kunnen werken.
In de rij voor de gaskamer
Verduin kwam in Auschwitz als zestienjarige in de rij voor de gaskamer terecht, maar hij wist zich in de rij voor dwangarbeiders te manoeuvreren. In de maanden die volgden werkte hij als tuinman in de moestuin van de SS. "Ik vulde mijn rantsoen aan met tomaten en sla", vertelde hij in 2015. Ook werd hij ingezet als bouwvakker bij de aanleg van de waterzuivering van het kamp en hij werkte later als administratief medewerker in een magazijn.
Op zeker moment werd Verduin erg ziek als gevolg van ontstekingen door vlooienbeten, en hij was bang bij een volgende selectie alsnog naar de gaskamer te worden gestuurd. Door opzettelijk zijn duim te verwonden kwam hij in de ziekenboeg terecht. Later werd hij opnieuw ernstig ziek en raakte in een coma. Zijn einde leek onafwendbaar, maar het hoofd van de ziekenbarak, een Pools-Joodse medegevangene, verklaarde hem dood en op die manier heeft Verduin als 'overledene' de laatste weken van Auschwitz overleefd.
Na de ontmanteling van het kamp doorstond hij een uitputtende, 60 kilometer lange 'dodenmars' die eindigde in Gleiwitz. Daarvandaan werden de gevangenen naar Buchenwald gebracht om te worden vergast. Dankzij zijn bewering dat hij geen Jood was, werd hij niet vermoord maar naar een Hollandse barak gestuurd. Drie dagen later werd Buchenwald bevrijd. Uiteindelijk kwam hij in mei 1945 terug in Nederland waar hij na een paar maanden met zijn moeder werd herenigd. Zijn vader en zus overleefden de oorlog niet.
Tot op hoge leeftijd vertelde Verduin op middelbare scholen nog zijn verhaal over de oorlog. In 2015 vertegenwoordigde hij bij de herdenking in Auschwitz de Nederlanders die het kamp hebben overleefd. Bij de herdenking in 2020, 75 jaar na de bevrijding van Auschwitz, las Verduin samen met andere overlevenden op het voormalig kampterrein van Kamp Westerbork namen voor bij het gesproken monument De 102.000 Namen Lezen.
